En wat het me heeft geleerd over rapid prototyping.

Ik probeerde 5 prototypes te maken binnen 5 uur. Dit gebeurde er.

DoorRyco Wolbers op27 juli 2018

Leestijd7 minuten

Ik ben een groot voorstander van gewoon proberen met het doel om te leren. Vooral als je iets nieuws aan het ontwikkelen bent, is dit de beste manier om verder te komen. De kans is namelijk groot dat niet alles gaat zoals je zou willen. Sommigen zien dit als falen, maar in mijn ogen is dit juist goed. Als je het alleen maar veilig speelt, zal er ook nooit iets spannends gebeuren. Dit is dan ook de reden waarom ik rapid prototyping zo interessant vind: een ruwe versie van je idee vormen met als enige doel om te leren. Met de nadruk op ‘ruwe’, zodat je zo snel mogelijk stappen kan zetten.

Ik besloot mijzelf uit te dagen en de limieten van prototyping te testen, door vijf dagen lang iedere dag een prototype te maken. Niet voor mijzelf, maar voor- en met iemand anders. Ik postte de onderstaande oproep op Linkedin en stuurde deze door in mijn netwerk. Dit is wat er tijdens de sessies is gebeurd en wat ik er van leerde.

Prototype #1 — Terugbetaald in crypto

Als eerste kwam er een duo langs dat bezig is met een app voor betaalverzoekjes, waarbij je wordt terugbetaald in een cryptocurrency naar keuze. Zo kunnen mensen op een laagdrempelige manier investeren in cryptocurrency en zonder veel moeite een portemonnee opbouwen. Nadat helder was wie de doelgroep is en welk probleem de app voor deze mensen oplost, moesten we de functie van het prototype vaststellen. Hiervoor keken we naar de volgende stappen bij het ontwikkelen van hun idee, namelijk:

• Bij de doelgroep valideren wat de potentie van het idee is.
• Samenwerkingen zoeken met benodigde partners.

Op basis hiervan heb ik drie opties voor een prototype voorgelegd.

• Een klikbaar prototype — Door de ‘schermen’ van de app te ontwerpen en deze met sofware zoals Invision aan elkaar te linken, krijg je een prototype waar je doorheen kan klikken. Dit kunnen ze gebruiken om feedback van de doelgroep te verzamelen of het idee aan potentiële partners voor te leggen. Vooral vanuit het oogpunt van “Show Don’t Tell” is het waardevol om zo’n prototype te hebben.
• Validatie website — Dit is een simpele website waar je de waarde van je product uitlegt en eindigt met een duidelijke call-to-action. In sommige gevallen wordt gedaan alsof je het product kan kopen (waarna je laat weten dat het een experiment is), maar je kunt mensen ook vragen hun e-mail achter te laten. Dit is een goede manier om te valideren of mensen daadwerkelijk voor je product willen betalen.
• Concierge service — Het idee achter een concierge service is dat je de functionaliteit van je product nog niet bouwt in software, maar het handmatig uitvoert. Dit is een goede manier om een sterke relatie op te bouwen met je eerste klanten en tegelijkertijd veel van ze te leren.

Vanwege de aard van het idee en de doelgroep viel de laatste optie al snel af. We kozen voor een klikbaar prototype. Op basis van de schetsen die er al lagen, konden we direct aan de slag met het ontwerpen van de schermen. Met het uurtje dat we hadden was er helaas niet genoeg tijd om het helemaal af te maken, maar met een klein beetje extra tijd is het prototype klaar voor gebruik.

Dit heb ik geleerd

Er zit veel kracht in het uitwerken van een klikbaar prototype. Het forceert je namelijk om goed na te denken over de interactie die de gebruiker met de app heeft. Vooral omdat ik mij nooit echt in cryptocurrency heb verdiept, kon ik goed meedenken vanuit het oogpunt van de gebruiker. Zo zou je op een gegeven moment moeten kiezen in welke cryptocurrency je uitbetaald wil krijgen. Maar op basis waarvan maak ik deze keuze als leek? Op deze manier kwamen er een aantal belangrijke punten naar voren om verder uit te werken. Het mooie aan een prototype is dat het je forceert om keuzes te maken en vanuit een ander perspectief over je idee na te denken. In dit geval stapje voor stapje, scherm voor scherm.

Prototype #2 — Zakelijke kleding die bij je past

De volgende dag kreeg ik bezoek van een onderneemster die altijd vol nieuwe ideeën zit. Één daarvan is een (online) kledingwinkel voor vrouwelijke young professionals. Op dit moment is het vaak nog lastig om de juiste combinatie qua prijs, kwaliteit, en uitstraling te vinden en moet je bij veel verschillende winkels langs. Deze kledingwinkel — online & offline — helpt je bij het maken van de juiste keuzes, zodat je kleding krijgt die echt bij jou past.

Tijdens de sessie keken we eerst naar welke vragen er nog beantwoord moesten worden. Zo hebben we besloten dat het prototype vooral zou kunnen helpen om feedback te verzamelen op bepaalde functies van de online winkel. Welke kleding voor de klant geschikt is hangt namelijk enorm af van persoonlijke voorkeur, branche, bedrijf, etc. Door in het prototype de gebruiker uiteindelijk zelf te laten kiezen welke kleding het best past, zou je tegelijkertijd feedback op de functionaliteit krijgen, maar ook meer inzicht in de verschillen en voorkeuren van de doelgroep.

Dit heb ik geleerd

Een aantal van de vragen die nog openstonden gingen over hoe de doelgroep tegen bepaalde functionaliteiten aankijkt. Één daarvan werd al ingezet door een ander bedrijf. Een sneller en goedkoper prototype kun je niet krijgen. Als iemand anders al iets vergelijkbaars heeft gemaakt, kun je dit voorleggen aan je doelgroep en met de juiste vragen snel waardevolle feedback verzamelen.

Tip: Een prototype kan heel geschikt zijn om gebruikers zelf informatie te laten categoriseren. Als je niet weet hoe je doelgroep ergens tegenaan kijkt, laat het ze dan vooral zelf invullen.

Prototype #3 — Train je hond

Tijdens de derde sessie werkten we aan een idee voor een hondenriem waarmee je honden kan trainen om niet (te hard) aan de riem te trekken. De techniek is er al en de volgende stap is om naar potentiële partners toe te stappen. De techniek zou ook in combinatie met een app kunnen werken, en op basis daarvan hebben we tijdens de sessie vooral nagedacht over de verdere mogelijkheden van het initiële idee. Voor het prototype zijn we uitgekomen bij storyboards. Zie dit als een soort stripverhaal dat, in dit geval, vanuit het oogpunt van de gebruiker uitlegt wat het product is en wat het voor ze doet. Deze kun je vervolgens gebruiken om het idee over te brengen aan potentiële stakeholders.

Dit heb ik geleerd

De kracht van storyboards komt in dit geval voort uit het feit dat je ze vanuit het oogpunt van de eindgebruiker opstelt. Zij en het probleem dat jouw product voor ze oplost staan centraal. De details van de oplossingen (hoe de techniek werkt) laat je hiermee in het midden en veel aspecten kun je nog invullen. Vooral in dit stadium is dat erg waardevol. Je voorkomt namelijk dat mensen alleen naar de details kijken, terwijl je daar (nu nog) niet op zit te wachten.

Prototype #4 — Medewerkers in hun kracht zetten

De laatste sessie was met iemand die zich binnen een grote organisatie bezighoudt met het opstarten van een innovatielab. Toen we de afspraak maakten, hadden we beiden wat twijfels. Er was namelijk nog geen concreet idee, slechts een doel. Het doel om de manier van werken binnen het innovatielab eventueel onderdeel te maken van de cultuur van het hele bedrijf.

Gedurende de sessie kwamen er een aantal vragen omhoog, over wat dit zou kunnen betekenen voor het bedrijf, die we zouden kunnen beantwoorden met een prototype. De centrale vraag hierbij was:

Wat zouden de medewerkers van het bedrijf gaan doen als we ze volledig in hun kracht zetten?

Hierbij ontstonden de volgende kaders:

• Je mag 20% van je tijd besteden aan wat je maar wil.
• Het moet ten gunste van het bedrijf zijn.
• Het moet aansluiten op de kernwaarden van het bedrijf.

De makkelijkste manier om hier een eerste antwoord op te krijgen, is door de vraag gewoon te stellen. Een enquête zou een eerste prototype kunnen zijn om snel meer te leren over hoe de medewerkers hierop reageren. Op basis van de antwoorden is het interessant om naar de volgende aspecten te kijken:

• Hoe ver reiken de ideeën?
• Op basis van welke competenties gaan mensen iets doen?
• Waar (welke afdeling) zitten deze competenties?
• Zitten we nog in dezelfde branche?

Dit heb ik geleerd

Aan het begin van de sessie was al duidelijk dat we voorbij het doel zouden moeten kijken. Een doel op zich kun je namelijk niet prototypen, een idee om dit doel te bereiken wel. Het interessante aan deze sessie was dat het uiteindelijke idee geen concreet product of dienst was — waar prototypes vaak voor worden ingezet. Het ging in dit geval meer om een “wat als” scenario, maar ook hier kun je prima prototypes voor inzetten. (Je kunt je daarbij natuurlijk afvragen of je een enquête als zodanig kan classificeren.)

Geen plan overleeft de ontmoeting met de praktijk

Uiteindelijk ging niets zoals ik dacht. Het werden vier sessies in plaats van vijf, de helft van de sessies liep uit, en in geen van de gevallen lag er een prototype klaar om te testen. Toch ben ik blij met de resultaten die we hebben bereikt en ik heb enorm genoten. Ik wil iedereen die mee heeft gedaan bij deze ook nog een keer bedanken.

Rapid prototyping draait voor mij om het starten van een snel iteratief leerproces, waarin je feedback op je ideeën verzamelt, of test of je idee het gewenste resultaat behaalt. Denk na vanuit de eerstvolgende stap of de vragen die je nog moet beantwoorden en zoek vervolgens de makkelijkste manier om dit te bereiken.

In het vervolg zou ik meer de focus willen leggen op het daadwerkelijke testen van het prototype, maar ik wist van tevoren dat hier niet genoeg tijd voor zou zijn. Dat is dan ook mijn laatste tip. Als je iets in een uur gedaan wilt krijgen, kun je er maar beter voor zorgen dat je een strak plan hebt. Nu moet ik zeggen dat ik er bewust zonder al te veel voorbereiding ben ingestapt, dus ergens wist ik dat dit zou gebeuren. Maar wat kan ik zeggen, ik houd er nou eenmaal van om gewoon te proberen.

 — Ryco Wolbers, van Op Scherp

Ben je benieuwd hoe je zelf aan de slag kunt gaan met rapid prototyping of welke rol het binnen je organisatie kan spelen? Ik denk graag met je mee en ben te bereiken via ryco@opscherp.com